Zaćmienie Słońca to fascynujące zjawisko astronomiczne, które może wystąpić w momencie, kiedy Księżyc na swojej orbicie znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem. Jednak ze względu na kilkustopniowe nachylenie płaszczyzny orbity Księżyca do płaszczyzny orbity Ziemi takie zjawisko nie zachodzi cyklicznie - Księżyc w fazie nowiu przeważnie "przesuwa się" na niebie nad lub pod tarczą słoneczną. W ciągu roku kalendarzowego na całej na kuli ziemskiej występuje od 2 do 5 zaćmień Słońca. Chcąc te zjawisko zaobserwować tylko z jednego miejsca, np z Białegostoku, musimy już czekać znacznie dłużej niż rok. Poprzednie zaćmienie Słońca w naszym mieście było widoczne 25 października 2022 r.

Zaćmienie z 29 marca 2025 r. było częściowe, co oznacza, że tylko fragment Słońca został zakryty przez tarczę Księżyca, ale mimo to widok ten dostarczył obserwatorom niezapomnianych wrażeń i przypomniał o dynamicznej naturze naszego kosmicznego otoczenia. To niezwykłe zjawisko rozpoczęło się w Obserwatorium o godzinie 11:54:33, maksimum osiągnęło o 12:31:43, gdy Księżyc przesłonił około 7 % tarczy słonecznej, a zakończyło się o 13:08:42 lokalnego czasu.

W obserwacji zorganizowanej przez pracowników Obserwatorium oraz członków Białostockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii wzięło udział ponad 60 osób, a w pewnym momencie, przed fazą maksymalną zjawiska, na tarasie obserwacyjnym znajdowało się łacznie 27 osób ! Do dyspozycji gości był uniwersytecki teleskop słoneczny Coronado Solar Max III oferujący obraz w paśmie wodoru Hα, słoneczny teleskop LUNT wypożyczony z VII Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku oraz 2 mniejsze teleskopy wyposażone w filtry Baadera umożliwiające bezpieczną obserwację. W teleskopach słonecznych mogliśmy obserwować protuberancje  - widoczne ponad brzegiem tarczy słonecznej wyrzuty gęstej plazmy, niejednokrotnie rozmiarami przekraczające średnicę naszej planety. Były również widoczne nierówności na brzegu ciemnej tarczy Księżyca - to nic innego jak góry, doliny i pierścienie kraterów na jego powierzchni.

W obserwacji udział wzięli: uczniowie z VII LO w Białymstoku pod opieką pani Jolanty Trofimiuk, członkowie PTMA Białystok oraz osoby oglądające sobotnie projekcje filmów w Planetarium. Taras obserwacyjny podczas trwania zjawiska odwiedziła również ekipa telewizji Polsat.

Następne zaćmienie Słońca widoczne w Polsce nie będzie zaś wcale za 100 lat ! Otóż 12 sierpnia 2026 r. w Białymstoku będziemy mogli ponownie oglądać częściową fazę tego zjawiska - Słońce zostanie zakryte w aż 77 procentach tuż przed swoim zachodem. Te zaćmienie będzie jednak wyjątkowe, bowiem przez Europę, a konkretnie północną Hiszpanię, przejdzie pas zaćmienia całkowitego. To znakomita okazja aby zobaczyć zjawisko zaćmienia Słońca w pełnej krasie - polecamy więc zaplanowanie urlopu w tym terminie na Półwyspie Iberyjskim - pozostało do niego równo 500 dni ! Kolejne zaćmienia całkowite będą już tylko dalej od Polski...